پپ گواردیولا سرمربى که قابل درک نیست

 

1-3-2-4، 2-4-4 یا 1-3-3-3 ؟ براى پپ گواردیولا این اعداد "تنها همانند شماره تلفن" هستند. سرمربى مونیخى ها اما بسیار فراتر از مسائل سیستمى و ایده هاى رایج در فوتبال روز دنیا فکر مى کند و در حقیقت تغییراتى اساسى و دگرگون کننده اى در بایرن مونیخ پدید آورده است.

در چند هفته گذشته و در زمان استراحت بین دو نیمه بازى بایرن مونیخ و آگزبورگ، هنگامى که دو تیم با نتیجه تساوى بدون گل به رختکن رفته بودند، پپ گواردیولا با وجود بازى خوب شاگردان خود، از نتیجه به دست آمده هرگز راضى نبود، چون تیم از قاطعیت لازم براى رسیدن به گل برخوردار نبود. در چنین موقعیت هایى اغلب سرمربیان صحبت هایى را مبنى بر افزایش انگیزه و میل پیروزى تیم در رختکن ایراد مى دارند.

اما پپ گواردیولا در این حال سکوت نمود و تنها به صحبت هاى انگیزه دهنده بازیکنان خود گوش فرا سپرد و احساس نمود که شاگردانش به صحبت هاى او نیازى ندارند و تنها به گفتن" شما در نیمه اول بازى خوبى انجام دادید، به روند خود ادامه دهید" بسنده نمود. در نیمه دوم بایرن مونیخ متحول شد و موفق به بردن این بازى خارج از خانه با نتیجه 4:0 شد.

پپ گواردیولا معتقد است که "انجام یک بازى خوب به شرایط بیرونى مختلفى بستگى دارد"، شاید بیان چنین جمله محتاطانه اى از جانب سرمربى کمال گرایى نظیر گواردیولا چندان مناسب نباشد، سرمربى که بعد از برد خیره کننده 7:1 مقابل رم از بازیکنان خود به دلیل نمایش نه چندان خوب در"بیست دقیقه اول نیمه دوم" انتقاد نمود، سرمربى که دو، سه روز قبل از هر بازى در افکار خود براى در نظر گرفتن ترکیب و تاکتیک مناسب تیمى غرق مى شود.

گواردیولا تئورسینى کمال گرا و در عین حال واقع بینى است که خواهان انجام بازى بى نقصى از تیم خود است اما بازیکنانى بى عیب و کامل را براى این منظور در اختیار ندارد. به همین دلیل او قبل از هر بازى سعى مى نماید که در افکار خود به ترکیب و تعادلى مناسب از این دو نکته دست یابد.

پپ گواردیولا، مصلحت گرای بزرگ دنیای فوتبال

پیش از انجام هر دیدار، پپ گواردیولا همه شرایط حریف را به طور کامل با مشاهده فیلم بازى هاى آن تیم مورد مطالعه قرار مى دهد. در این فیلم ها او به دنبال یافتن نقاط ضعف حریف و فضاهاى خالى موجود در کار تیمى حریف است، سپس او ساعت ها و روزها این پرسش را براى خود مطرح مى سازد که وى با  استفاده از چه سیستمى، چه بازیکنانى و چه روشى مى تواند به این فضاهاى خالى دست پیدا نماید و در پایان او به قول باستین شواین اشتایگر، تیم را "با بهترین آنالیز و راه حل ممکن" به میدان مى فرستد.

در بارسلونا پپ گواردیولا به داشتن افکار متعصبانه (Dogmatist)  در دنیاى فوتبال مشهور شده بود. اما در مونیخ او چنین مشخصه اى ندارد، بلکه به مصلحت گرایی (Pragmatist) بزرگ در فوتبال تبدیل شده است. در سال هاى اخیر چیدمان سه یا چهار ردیفه اعداد (نظیر 1-3-2-4) به طرح هاى اولیه اى براى سیستم هاى بازى در دنیاى فوتبال تبدیل شده و نقشى مهم در توصیف اصطلاحاتى همانند دفاع زنجیرى سه نفره، خط میانى لوزى شکل و یا مهاجم کاذب پیدا نموده اند. اما براى پپ گواردیولا چنین زنجیره اعدادى چندان مهم نمى باشند و به گفته خودش بیشتر شبیه "شماره تلفن" مى باشند.

هفته نامه تخصصى و معتبر کیکر، در 21 بازى اول بایرن مونیخ در این فصل، 11 چیدمان مختلف را در این تیم از سیستم هاى رایجى نظیر 2-4-4 یا 1-3-2-4 تا سیستم هاى عجیب و نامعمولى نظیر 1-3-3-3 یا 2-2-2-4 کشف کرده و چنین پرسشى را مطرح نموده که این اعداد "دیوانه کننده و یا شاهکار" به حساب مى آیند. در واقع تا آخرین بازى دور رفت مقابل ماینتس، پپ گواردیولا هرگز تیم خود را در دو بازى متوالى با یک ترکیب مشابه به میدان نفرستاده، وى حتى در برخى از بازى ها در طول نود دقیقه نیز چندین بار ترکیب تیم خود را دچار تغییراتى کرده است.

برخى مواقع چنین تغییرات و زیاده خواهى هایى حتى سبب ایجاد آشفتگى و یا سردرگمى در تیم خودى نیز شده است، براى نمونه پس از  برد 2:1 مقابل دورتموند در ماه نوامبر، ژروم بوآتینگ مدافع مونیخى گفته بود:"ما برخى مواقع نمى دانستیم که چگونه باید بازى کنیم." البته هدف از چنین آشفتگى در سیستم همواره شکست حریف بوده،‌گرچه چنین آشفتگى ممکن است در برخى از مواقع سردرگمى بازیکنان خودى را نیز به همراه داشته باشد. پپ گواردیولا مى خواهد سرمربى غیرقابل پیش بینى باقى بماند، از نظر وى"سیستم مهم نیست، بلکه مهمترین موضوع ایده است"، وى هر هفته به دنبال ایده هاى جدید است، پرسینگ یا بازى تهاجمى، بازى سرعتى یا تاخیرى، پاس هاى مستقیم یا کارهاى ترکیبى بلند، او همواره سیستم مورد نظر خود را به بازیکنانى که در اختیار دارد و البته بیشتر به نوع بازى حریف وابسته مى نماید.

گواردیولا به دنبال راه هایى براى خنثى کردن نقاط قوت حریف

چنین مسئله اى این اتهام را به پپ گواردیولا وارد نموده که به شعار و باور باشگاه بایرن مونیخ "Mia San Mia " بى توجهى کرده است، چون او سیستم بازى تیم خود را بر اساس نقاط قوت حریف و نه با اتکا به قدرت تیمى خود تنظیم مى نماید. آیا لازم است که تیمى به بزرگى بایرن مونیخ نحوه بازى خود را بر اساس عملکرد تیمى نظیر پادربورن منطبق نماید؟  گواردیولا اما چنین تاکتیکى را براى مقابله با هر حریفى در نظر مى گیرد، البته چنین روش هایى تا پیش از این بیشتر از سوى تیم هاى کوچک تر مد نظر قرار مى گرفت. اما گواردیولا آن را به ایده اى جدید و موثر براى تیمى بزرگ نظیر بایرن مونیخ تبدیل نموده است.

در نظر گرفتن چیدمانى براى خنثى نمودن نقاط قوت حریف بیش از همه خود را تعداد گل هاى زده شده و خورده شده بایرن مونیخ در این نیم فصل (41:4) نمایان مى سازد. دریافت تنها چهار گل در هفده بازى رکوردى جدید و فوق العاده در بوندسلیگا محسوب مى شود و به بهترین نحو ممکن آثار قدرت خلا سلاح افکار پپ گواردیولا را به اثبات مى رساند، او همواره در رویارویى در مقابل هر حریفى به دنبال چنین راهکارهایى بوده است. البته پپ گواردیولا در کادر تیم خود از وجود بهترین سنگربان حال حاضر دنیا برخوردار است، اما همه تلاش وى بر این نقطه متمرکز شده که نویر مجبور به نشان دادن واکنش چندانى از خود در طول بازى نباشد، به طورى که این سنگربان آلمانى در این نیم فصل به طور میانگین در هر نیمه مجبور به انجام تنها یک واکنش شده است.

پپ گواردیولا بدون در نظر گرفتن تاکتیک هاى اتوبوسى در خط دفاعى، اقتدار خاصى به این بخش از تیم خود بخشیده است و مى توان هنر مربى گرى او را در دفاعى فکر کردن و تهاجمى عمل نمودن، توصیف نمود. این سرمربى اسپانیایى بسیار فراتر از مسائل سیستمى و ایده هاى رایج در فوتبال فکر مى کند و یک قدم جلوتر از سایر همکاران خود است، بسیار غیر قابل درک است و خواهان داشتن تیمى است که بتواند به خوبى تغییرات مدام مد نظر او را در زمین پیاده نماید، دست یافتنى و قابل پیش بینى نباشد و براى هر حریفى بتواند مدلى مخالف ایجاد نماید.

تیم پپ گورادیولا مى بایست همواره بتواند عملکرد خود را بهبود بخشد، وى در این رابطه به تازگى گفته است:"هنگامى که من دورتموند را مى بینم، همیشه به این فکر مى کنم که چنین مشکلى براى ما نیز مى تواند اتفاق افتد. دورتموند تیمى خوب با سرمربى فوق العاده اى است. اما وقتى دورتموند دچار چنین بحرانى مى شود، گرفتار شدن در چنین بحرانى براى ما نیز امکان پذیر است. بایرن مونیخ نیز مى تواند ببازد و ما فقط هنگامى مى توانیم از چنین شرایطى دور بمانیم که همواره وضعیت خود را بهبود بخشیم."  یکى از نقاط ضعف بایرن مونیخ در نیم فصل گذشته خطرناک نبودن این تیم در ضربات ایستگاهى بوده است، مسئله  اى که بعد از ارسال 108 کرنر بى فایده سرانجام در بازى مقابل بایرلورکوزن و گل زنى از روى ضربه کرنر دچار تغییر شد و پپ گواردیولا آن را با "انجام تمرینات زیاد در این زمینه" استدلال نمود.

سال 2013 انتظارات از پپ گواردیولا هنگام پیوستن به بایرن مونیخ بسیار بالا بود و حال جاى شگفتى است که باشگاهى که خود را باشگاهى پیش رو و موفق در فوتبال مى دانسته است، از سرمربى پیش رو و موفقى نظیر پپ گواردیولا تاثیر مى پذیرد. بایرن مونیخ پپ گواردیولا نه تنها در کل بازى، بلکه در تک تک زمینه هاى بازى نیز، مى بایست از حریف خود برتر باشد. حال سران این باشگاه مى خواند با سرمایه گذارى بیشتر در فوتبال پایه (ساخت آکادمى فوتبال جوانان بایرن مونیخ) و جذب نیروهاى خلاق و کار بلد (جذب میشائیل رشکه به عنوان مدیر فنى از بایر لورکوزن)‌ خود را به قله فوتبال باشگاهى در دنبا برسانند.

آمار ثبت شده در این نیم فصل به خوبى نمایان گر برترى بایرن مونیخ پپ گواردیولا است،‌ بهترین تیم در بازى هاى خانگى و همچنین خارج از خانه، بهترین تیم در نیمه اول و نیمه دوم، بهترین تیم در هنگام تصاحب توپ و عدم مالکیت توپ، بهترین تیم جلوى دروازه خودى و دروازه حریف، بیشترین مالکیت توپ، بهترین میانگین در نبردهاى دو نفره و به طور خلاصه مى توان ادعا نمود که بایرن مونیخ در این فصل خواستن و توانستن را به طور هم زمان و به بهترین وجه ممکن تعبیر نموده است. پپ گواردیولا در این رابطه معتقد است:"ما هر روز همانند تیمى کوچک مى جنگیم و تلاش مى کنیم و مى خواهیم به همه چیز برسیم." 

اما براى تیم هاى کوچک تر در مقابل اقتدار بایرن مونیخ چه چیزى باقى مى ماند؟ آیا پپ گواردیولا با افکار خود بوندسلیگا را دگرگون خواهد نمود؟ این موضوع به نظر بیش از اینکه به پپ گواردیولا وابسته باشد، به تاثیرپذیرى متد و روش سایر تیم ها و رقبا از افکار او و توانایى آنها در این موضوع بستگى دارد. البته به نظر مى رسد که در بوندسلیگا چنین احساسى وجود دارد که تیمى توانایى رسیدن به بایرن مونیخ و یا حتى کپى کردن از برنامه هاى این تیم را ندارد. در واقع براى مقابله با اقتدار بایرن مونیخ، باشگاهى متمول که از بازیکنانى با کیفیت برخوردار است و بهترین سرمربى جهان را نیز به خدمت گرفته، چه مى توان کرد؟

از نظر کارل هاینتس رومنیگه از سران بایرن مونیخ، "پپ گواردیولا بایرن مونیخ را متحول کرده است." البته این سرمربى اسپانیایى به اصرار سران مونیخى برای تمدید قرارداد خود بعد از سال 2016 هنوز واکنشى نشان نداده است. گواردیولا هرگز بلند مدت فکر نمى کند، در بارسلونا نیز اوتنها خواستار تمدید قرارداد خود به مدت یک سال بوده است.در مونیخ نیز او تنها به فکر پیاده کردن ایده هاى خود است و نمى گذارد چنین درخواست ها و یا افکارى مبنى بر تمدید قرارداد، بر روى افکار او تاثیرگذار باشند.

روش پپ گواردیولا در قیاس با لوئیز فن خال سرمربى سابق بایرن مونیخ، کاملا متفاوت است. او هرگز مغرور نبوده و همواره از "اولى، کاله (رومنیگه) و ماتیاس" به خاطر تیمى که در اختیار او قرار داده اند، تشکر کرده است. در همین حال او به بایرن مونیخ چهره اى تیمى بزرگ و درخشان را بخشیده است و به سرمربى دست نیافتنى تبدیل شده که در مونیخ بى سابقه بوده است.

به قلم کریستین آیشلر از روزنامه فرانکفورتر آلگماینه تشایتونگ آلمان 

منبع